Choć to może brzmieć nieprawdopodobnie, zaleca się, aby dziecko poznało pokarmy o właściwościach alergicznych w pierwszym roku życia. Dzięki temu jego układ odpornościowy może przystosować się do nich i wzmocnić już we wczesnym okresie. Według ostatnich badań naukowych jest to korzystne również w przypadku dzieci mających skłonność do alergii. Dlatego mleko krowie, ryby i jaja można wprowadzać stopniowo – w zależności od potrzeb dziecka – już od 5. miesiąca. Mleko krowie powinno być podawane nawet dzieciom karmionym piersią i skłonnym do alergii, jednak w małych ilościach do wieczornej kaszki.
W przypadku prawdziwej alergii pokarmowej układ immunologiczny człowieka staje się nadwrażliwy na dany rodzaj białka zawartego w pożywieniu. Białka wywołujące alergię zwane są również alergenami. Ponieważ rożne pokarmy zawierają różne rodzaje białek, reakcje alergiczne pojawiają się właśnie po kontakcie z danym pokarmem lub składnikiem. Z kolei inne rodzaje nietolerancji, jak np. nietolerancja laktozy czy glutenu, nie angażują układu immunologicznego.
Alergia u niemowląt objawia się zwykle na skórze i w przewodzie pokarmowym. Objawy obejmują suchość, chropowatość skóry, świąd, pokrzywkę i wysypkę, a nawet owrzodzenia pupy. Regularne wymioty, biegunka i obecność krwi w stolcu po zjedzeniu danego pokarmu jest objawem mogącym wskazywać na alergię.
Mleko matki jest najlepszym pokarmem zapobiegającym alergiom u dzieci. W pierwszych godzinach po urodzeniu zawiera ono szczególnie dużo przeciwciał wspierających odporność dziecka. Jest tak zwaną pierwszą ustną szczepionką. Mleko matki jest najbardziej dostosowane do potrzeb dziecka, ponieważ zapewnia wszystkie niezbędne składniki pokarmowe. Nietolerancja mleka matki zdarza się niezwykle rzadko. Karmienie wyłącznie piersią chroni dziecko przed podawaniem innego mleka, a przez to przed kontaktem z ewentualnymi alergenami, np. mlekiem krowim czy sojowym. W późniejszym okresie, gdy dziecko spożywa inne pokarmy, karmienie piersią jest nadal możliwe, a nawet potrzebne. Okazuje się bowiem, że nowe pokarmy są lepiej przyswajane z mlekiem matki. Dotyczy to również glutenu, czyli mieszaniny białek znajdującej się w większości zbóż. Dlatego dobrze jest przygotowywać kaszkę zbożową z mlekiem matki i podawać ją zamiast 1-3 karmień jako dodatek do posiłków zamiennych.
Chcąc przyzwyczaić dziecko do pokarmów stałych, warto dowiedzieć się czegoś o ewentualnych nietolerancjach lub alergiach. Kolejne zalecenie należy traktować indywidualnie: Wprowadzać tylko jeden nowy pokarm na tydzień. Nowym pokarmem zastępować tylko jedno karmienie piersią na miesiąc.
Zapobieganie alergiom poprzez karmienie piersią można wspomóc odpowiednim pokarmem zastępczym. Gotowane owoce i warzywa idealnie nadają się na pierwsze posiłki zastępcze, ponieważ nie powodują aż takich alergii jak surowe warzywa i owoce.
Kaszki jednoskładnikowe, zawierające jeden gatunek zbóż, można z powodzeniem stosować do wzbogacenia jadłospisu dziecka. Bezglutenowe kaszki z ziarna prosa można przygotować z owocami lub warzywami jako posiłki bezmleczne. Szczególnie korzystne jest połączenie mleka matki z kaszką zbożową.